Als je een glas zet over een brandende kaars in een schotel water, dan stijgt dat water als het kaarsje dooft. Er zijn ten minste drie plausibele verklaringen. Dit is een oefening in waarnemen, redeneren en leren wat wetenschappelijk onderzoek inhoudt.
Inhoud
Iedereen weet dat de kaars uit gaat als de zuurstof in het glas 'op' is. Maar is dat het hele verhaal? Wat neem je nu precies waar in deze demonstratie? Zelfs als we allemaal naar hetzelfde kijken, zien we vaak heel verschillende dingen.
Waardoor stijgt de vloeistofspiegel in het glas? Dat kan op verschillende manieren worden uitgelegd. Welke argumenten voor en tegen iedere uitleg zijn er? Passen die argumenten bij alle waarnemingen?
Uit alleen maar waarnemen volgt geen wetenschappelijk inzicht, al helemaal niet als méér dan een verklaring goed lijkt te zijn. Het resultaat van onderzoek is vaak de conclusie dat meer onderzoek nodig is. Soms zelfs bij een oud en belegen probleem zoals dit...
De docent doet de proef maar dirigeert vooral de discussie om deze inzichten te doen ontstaan.
De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeFysica.
Op deze site staat als aanvuling een ‘scenario’ voor een PEOE-aanpak. Dit 'scenario' is een globaal, hypothetisch lesverloop, met suggesties voor vragen en opdrachten.
Leswerk
