Totaalbeleving op het museumplein in Kerkrade

Ton Brink

Op het Museumplein in Kerkrade bieden Continium discovery center, Columbus earth center en Cube design museum een educatieve omgeving voor jonge mensen van groep 1 (po) tot klas 3 (vo) en zijn tegelijkertijd ook interessant voor volwassenen.

Vorige Volgende

Harrie Schlechtriem, projectmedewerker educatie, neemt mij mee op ontdekkingstocht. Op mijn vraag welke relatie Harrie heeft met het onderwijs  vertelt hij dat hij vroeger de pabo heeft gedaan en daarna Engels studeerde. Een paar jaar werkt hij in het speciaal basisonderwijs en in het voortgezet onderwijs (Nederlands en natuurkunde). Het zijn echter de magere jaren (begin jaren ’80) voor docenten! Hij solliciteert op een functie bij het Mijnbouwmuseum in Kerkrade, wordt aangenomen en houdt zich dan vooral bezig met onderwijsprojecten: ‘zo ben ik toch met onderwijs bezig, met kennisoverdracht’. Vanuit deze baan werkt hij in de jaren ’90 mee aan een vernieuwing van het museum dat de naam ‘Industrion’ krijgt en dat de industriële geschiedenis van Limburg en haar invloed op deze samenleving in levende herinnering brengt.
Na tien jaar ontstaat echter opnieuw behoefte aan vernieuwing waardoor het Continium discovery center in 2009 vorm krijgt. De focus richt zich sindsdien meer op de invloed van wetenschap en technologie op de samenleving zowel in verleden, heden als toekomst. De vijf kerncollecties van het museum blijven een belangrijke plaats innemen: ‘wij zijn en blijven een museum’. Toch wil het museum er meer aan toevoegen, zodat kinderen in hun nieuwsgierigheid geprikkeld worden en een bezoek aan het museum een spannende ontdekkingstocht wordt. Een wetenschapper bedenkt en onderzoekt iets. Zo ontwikkelt zich kennis waarvan bedrijven gebruikmaken om technologie te ontwikkelen om er iets van te maken en de consument/samenleving de kans krijgt om het te gebruiken. Het is een uitdaging voor de museummedewerkers om deze boodschap in een aantrekkelijke vormgeving en presentatie aan de bezoekers voor te leggen.

Continium discovery center

Continium discovery center wordt in 2009 ingericht met verschillende onderdelen waardoor het aantrekkelijk wordt voor scholen om met meer klassen tegelijk op bezoek te komen. De ontdekkingstocht start in het Time warp theater: je stapt in een gondel en reist in een 360 graden projectie door de tijd. In enkele minuten word je van de oerknal langs de industriële revolutie geleid om te eindigen in toekomstvisioenen. Zo word je als bezoeker nieuwsgierig naar wat er nog meer te ontdekken valt.
Daarna kun je kiezen:
– de Explore zone, waarin je de keuze krijgt uit een aantal themaroutes. Deze Explore zone krijgt eind 2019 een facelift. Door de snelle ontwikkeling van wetenschap en techniek is de huidige vormgeving na tien jaar wat gedateerd. Vanaf de kerstvakantie 2019 zal het in een vernieuwde vorm te bezoeken zijn. Het idee van themaroutes blijft gehandhaafd: kies je bijvoorbeeld ‘wonen’ dan word je langs een aantal ‘stations’ geleid waar je op een interactieve manier tot mogelijk nieuwe inzichten wordt gebracht.
Hall of fame, de ruimte waarin de industriële geschiedenis van Limburg voor het voetlicht komt zoals de mijnbouw en de glas-en aardewerk industrie.
Science labs, waarin groepen kinderen kunnen worden ontvangen. In deze buitenschoolse leeromgeving kunnen ze bijvoorbeeld een ‘science box’ kiezen waarmee ze stap voor stap aan de slag gaan en mogelijk ontdekken of ze een techneut, wetenschapper of beide zijn. Ook worden aanvullende programma’s op het schoolprogramma ‘wetenschap, technologie & excellentie’ geboden waar ontdekkend en ontwerpend leren gestimuleerd worden. Hierin speelt het ‘Tinkerlab ’een belangrijke rol, waar het zelf demonteren, bedenken, maken, testen en verbeteren centraal staat. Tijdens een ‘Science show’ legt de eigen ‘showmaster’ op een grappige manier een link tussen het dagelijks leven en wetenschappelijke weetjes. In het ‘Future forum theater’ worden bezoekers op een interactieve manier met de neus op het feit gedrukt dat hun keuzes bepalend zijn voor de vormgeving van de toekomst. Kritisch denken is dus van cruciaal belang!

Wisseltentoonstellingen

Het Continium biedt ook ruimte aan wisselende tentoonstellingen: vanaf 16 september 2019 tot september 2020 de expositie ‘Reizen in de Ruimte’ waar bezoekers zich onderdompelen in de wereld van de ruimtevaart en wetenschap. Een wereld waarin zij zelf kunnen ontdekken welke actuele technieken en thema’s een rol spelen om in de toekomst mogelijk verder te leven buiten de aarde. Vanaf september 2020 staat het IBA-project met als thema ‘Architectuur voor kinderen’ op het programma.

Columbus earth center

In 2015 wordt het museum uitgebreid met twee afdelingen, elk in een eigen gebouw. In het Columbus earth center, dat eruitziet als een halve globe, kun je onder andere in de kelder op spectaculaire wijze de film ‘Earth, our home, our planet’ bekijken. Staande op een glazen ring kijk je in een 15 meter dieper gelegen ruimte waarin de film wordt geprojecteerd. Het voelt alsof je zwevend in de ruimte naar de aarde kijkt, die daar klein en kwetsbaar onder je ligt. Daarbij is de boodschap dat we maar één aarde hebben waar we duurzaam mee om moeten gaan, zowel ecologisch, sociaal als economisch!

Cube design museum

In 2015 werd ook het gebouw toegevoegd dat volledig gewijd is aan design: Cube design museum. Hiermee richt het museum zich op de doelgroep 16 jaar en ouder. Deze afdeling richt zich met name op ‘functioneel design’. Naast wisseltentoonstellingen op de hogere verdiepingen zijn op de begane grond voortdurend internationale studenten aan het werk die daar stage lopen. Ze werken volgens het principe ‘ask-imagine-create’: er is een behoefte, een vraag of een probleem. Je moet daar een idee bij bedenken zodat er een oplossing komt. Vanaf mei 2019 tot en met 19 januari 2020 is er de tentoonstelling ‘Nature’ te zien die in samenwerking met het Cooper Hewitt Smithsonian Design Museum uit New York tot stand is gekomen. Een prachtig gepresenteerde tentoonstelling waarin 62 innovatieve en baanbrekende projecten van internationale ontwerpers te zien zijn, waarbij de natuur als uitgangspunt dient.

De regiofunctie

Het Continium treedt ook naar buiten met onder andere SPARK techlab, het regionale techniekatelier in Weert. Hiervan kunnen scholen gebruikmaken om, ondersteund door deskundigen vanuit het museum, een eigen invulling te geven aan techniekprojecten. In samenwerking met Chemelot Industrial Park en Chemelot Campus worden ook projecten opgezet om kinderen bekend te maken met de bedrijven in hun naaste omgeving. Op deze manier krijgen ze voorlichting en worden zich mogelijk bewust dat er in de toekomst ook een geschikte baan voor hen in de regio is.
Daarnaast wordt actieve samenwerking aangegaan met onderwijsopleidingen in Sittard en Heerlen. Pabo-studenten en studenten aan de nieuwe opleiding ‘Science & Technology’ van de Fontys hogeschool worden uitgenodigd om leerstof te koppelen aan thema’s die het museum biedt. Zij worden dan de ambassadeurs voor de toekomst van het museum en omgekeerd wordt het museum zo weer uitgenodigd om nieuwe ontwikkelingen een plaats te geven. Zo ontkomt het museum niet aan de uitdaging zich met zekere regelmaat te vernieuwen en aantrekkelijk te blijven voor het onderwijs!

VOOR MEER INFORMATIE:
https://www.continium.nl/;
https://www.columbusearththeater.nl/;
https://www.cubedesignmuseum.nl/

342-343_NVOX19_TDS_NR-7.pdf
NVOX

NVOX 2019 • nummer 7 • bladzijde 342-343