Open onderzoekvragen onderbouw
6
januari
Een artikel in de NVOX van Lieke Heimel en Koos Anderson over open onderzoek bracht me op het idee om goede open onderzoekvragen te verzamelen voor de onderbouw.
Meestal staat er ook een aanwijzing bij voor het te gebruiken materiaal.
- Op welke manieren kun je de snelheid waarmee een slinger slingert veranderen?
De slinger van een Friese staartklok kun je nabootsen door een touwtje met een gewichtje eraan te hangen (bijvoorbeeld aan een statief). Om te meten hoe snel een slinger slingert, kun je het beste de tijd meten die de slinger erover doet om 1 keer heen en weer te gaan. Dit noemen we de trillingstijd.
- Waar hangt vanaf, hoever een voertuig doorrijdt op een rechte weg na een heuvel?
Als voertuig gebruiken we modelautotjes, die eventueel met gewichten verzwaard kunnen worden. Als heuvel gebruiken we een lange plank.
- Hoe energiezuinig is een elektrische kookpit?
Op de kookpit zit een plaatje met gegevens over de kookpit. Bepaal o.a. het rendement en de kosten om 1 liter water aan de kook te brengen.
- Hoe energiezuinig is een gasfornuis.
In plaats van een gasfornuis gebruiken we een gasbrander. De hoeveelheid gas kun je bepalen met een gasmeter. (Bij ons op school hebben we gasmeters die tot op 0,1 liter nauwkeurig meten.) Bepaal o.a. het rendement en de kosten om 1 liter water aan de kook te brengen.
- Hoe energiezuinig is een snelkoker?
Op de snelkoker zit een plaatje met gegevens over de kookpit. Bepaal o.a. het rendement en de kosten om 1 liter water aan de kook te brengen.
- Hoe energiezuinig is een magnetron?
Op de magnetron zit een plaatje met gegevens over de kookpit. Bepaal o.a. het rendement en de kosten om 1 liter water aan de kook te brengen.
- Wat is beter frites uit de oven of frites uit de frituurpan?
Deze proef wordt thuis uitgevoerd. Op de apparaten zit vaak een plaatje met gegevens erop. Zoek anders de handleiding op. Maak eerst een lijstje met eigenschappen die je wilt onderzoeken. Wat moet je allemaal gelijk houden om het eerlijk te vergelijken?
- Hoeveel procent wijkt het vermogen van de door ons onderzochte gloeilampen af van de waarde die erop staat?
Hierbij gebruiken we een kWh-meter.
- Hoe groot is de smeltingswarmte van ijs?
De smeltingswarmte van een stof is de hoeveelheid warmte die nodig is om 1 kg van een stof te laten smelten bij het smeltpunt. Gebruik een joulemeter met water van ongeveer 27oC en vergeet niet het ijs af te drogen voordat het in het water gaat.
- Hoe groot is de verdampingswarmte van water?
De verdamingswarmte van een stof is de hoeveelheid warmte die nodig is om 1 kg van een stof te laten verdampen bij het kookpunt. Gebruik een snelkoker.
- Hoe kun je een bekertje het beste isoleren?
Beschikbaar zijn bekertjes met glaswol eromheen, aluminiumfolie, met en zonder deksel enz.
- Hoe hoog kan een waterraket de lucht in gaan?
Deelvraag: wat is het verband tussen de hoeveelheid water in de fles en de stijghoogte? Hiervoor gebruik je een PETfles en een fietspomp.
- Kun je met een zwarte warmtewisselaar het water beter verwarmen dan met een niet geverfde warmtewisselaar?
Hier voor gebruiken we de warmtewisselaars uit twee geisers en een waterpompje.
- Hoe kun je een hete vloeistof zo snel mogelijk laten afkoelen, zonder dat je er een andere koude vloeistof doorheen mengt?
Ga bij je onderzoek uit van heet water in plaats van thee.
Leswerk
