Op dinsdag 9 december wordt er een inspirerende regiobijeenkomst in Arnhem georganiseerd. Onderwijs dat niet naast de wereld staat, maar er diep mee verbonden is. Hier draait het om tijdens deze bijeenkomst. We gaan samen op zoek naar hoe context leren betekenis geeft, vakken verbindt en de wereld de klas in brengt.
Sprekers die hun context op de kaart zetten:
Een middag vol inhoud, verwondering en ontmoeting — precies waar onderwijs om draait.
De toegang is vrij voor NVON leden en genodigden. Niet-NVON-leden betalen slechts 25 euro. Dus neem je collega’s mee!
Programma
15:00 – 15:30 uur Inloop (leerlingen van het Thomas a Kempiscollege pitchen hun profiel werkstuk)
15:30 – 15:40 uur Welkomstwoord middagvoorzitter
Leenderd van der Deijl - oud-rector Thomas a Kempiscollege
15:40 – 16:00 uur Ecologisatie als ultiem, doel van het onderwijs
Marcel Kamp - auteur Plan Bèta
16:00 – 16:20 uur Bodem: de onzichtbare context onder onze voeten
Gerwin Koopmans - Bodemkundige Universiteit Wageningen
16:20 – 16:30 uur Context op de kaart: Leren dat beweegt, verwondert en verbindt
Harm Smit – Docent Biologie; Staatsexamens; Noordhoff
16:30 - 17:00 uur Slotwoord middagvoorzitter
Locatie
Thomas a Kempis College
Thomas A Kempislaan 25, 6822 LR Arnhem
Inschrijven
Klik hier en meld je aan en zet ook jouw context op de kaart.
Meer informatie over de lezingen:
Ecologisatie: ultiem doel onderwijs
Marcel Kamp, auteur van Plan Bèta, stelt een intrigerende vraag: Zullen we socialisatie vervangen door ecologisatie?
De nieuwe examenprogramma’s zien drie alle overkoepelende onderwijsdoelen: kwalificatie, subjectivatie en socialisatie. Let eens op dat laatste: socialisatie: Sluit dat jonge kinderen niet op in de wereld van de mensen? Terwijl de wereld zoveel meer is. Marcel Kamp pleit ervoor leerlingen te leren kijken naar hun hele omgeving — met verwondering, respect en nieuwsgierigheid. Ja, laat ze kennis verwerven, maar ook een verhaal maken over mensen. Maar stop daar niet, laat ze leren en ervaren over de levende natuur, dus over planten, dieren, schimmels en micro-organismen. Laat ze voelen en begrip op doen over rotsen en aarde, over het zoete en zoute water, over de lucht en het heelal. En over de ontelbare verbindingen daartussen. Wat zegt dat over wie we zijn? In zijn visie hoort ieder mens een eigen wereldbiografie te schrijven. We kennen zoiets al een beetje van toekomstige biologiedocenten die in hun opleiding een natuurbiografie leren schrijven. Want pas als je je eigen verbinding met de natuur doorvoelt en kent, kun je die ook aan anderen laten voelen en wellicht doorgeven. Ecologisatie is een uitnodiging om onderwijs letterlijk en figuurlijk in de context van de hele wereld te plaatsen. Ecologisatie is nodig, want je kunt alleen houden van en zorgen voor waar je ervaringen mee hebt en waar je iets van begint begrijpen.
Bodem: de onzichtbare context onder onze voeten.
Gerwin Koopmans, docent bodemkunde Wageningen Universiteit, neemt ons mee in een voor velen onzichtbare wereld: de bodem.
Stikstof, PFAS, bodemvervuiling… het nieuws staat er vol mee. Maar wat weten we écht over wat er onder onze voeten gebeurt? De bodem is letterlijk de basis van ons bestaan — een levend systeem waar chemie, biologie en fysica samenkomen. Toch krijgt dit verborgen ecosysteem in het onderwijs vaak maar weinig aandacht.
In deze lezing nemen we je mee onder het maaiveld: naar een wereld waarin regenwormen en mineralen, plantenwortels en microben samen het fundament vormen van ons voedsel, onze natuur en onze toekomst. We laten zien hoe je dit thema kunt vertalen naar context-rijk, vakoverstijgend onderwijs dat natuurkunde, scheikunde, biologie én aardrijkskunde met elkaar verbindt.
Ontdek hoe bodemkunde niet alleen de verbinding legt tussen vakken, maar ook tussen leerlingen en hun leefomgeving. Maak kennis met inspirerende lesideeën en onderzoeksvragen die nieuwsgierigheid prikkelen en leerlingen aanzetten tot kritisch denken over actuele milieuthema’s.
Breng de bodem tot leven in je klas – en zet ‘Bodem op de kaart’!
De eigen context op de kaart
Harm Smit, als bodemkundige betrokken in het biologieonderwijs gaat in op het leren dat beweegt, verwondert en verbindt.
Ruim 20 jaar heb ik in het gezocht naar leren dat raakt — binnen én buiten het klaslokaal. Met mijn leerlingen bezocht ik een abortuskliniek om echt te praten over keuzes en leven. Plukte druiven in de wijngaard voor de eigen examenwijn. We reisden door sneeuwstormen in Tsjechië, fietsten langs Berlijnse geschiedenis en bestudeerden zeehonden en elanden boven de poolcirkel nabij Tromsø.
Ik haalde subsidies binnen om bèta-onderwijs te verrijken en bracht ecologie letterlijk de buitenlucht in naar het Renkums beekdal, waar industrie en landbouw was geweken voor natuur. Leerlingen presenteerden hun werk aan Rijkswaterstaat, met trots en in pak. Ik nodige de voor mijn lessen over topsport de topsporters zelf uit. Als schaatstrainer experimenteerde ik niet alleen op de ijsbaan met differentiatie. Ik zag mijzelf ook moeite hebben met de onrust in de lessen in mijn klaslokaal waarin ik op het laatste moment nog wel eens een alternatieve uitvoering bedacht. Maar ik genoot van de oprechte gesprekken die leerlingen met mij aangingen.
Mijn lessen draaiden om verwondering, beweging en het echte gesprek. Er was altijd iets te doen — en iets te beleven.
Dat is het onderwijs dat ik graag doorgeef voor later en verder te ontwikkelen. Wanneer de organisatie ruimte geeft voor initiatieven, dan ontdekken de leerlingen zoveel meer in de ruimte die zij van de leerkracht krijgen.
