Proef 3.4.2c Diffuse terugkaatsing

3 december

Doel van de proef: de leerlingen kennen het verschil tussen spiegelende en diffusie terugkaatsing en weten dat je je omgeving kunt zien dankzij de diffuse terugkaatsing.

Vorige Volgende

Benodigdheden:

  • Lichtkastje met één spleet-plaatje of plaatje met rond gat
  • Vlakke spiegel
  • Bordenwisser met krijtstof
  • Viltstift of verf (moet makkelijk van de spiegel te verwijderen zijn)

Uitvoering: Houd het spiegeltje in de lichtbundel van het lichtkastje en laat zien dat de lichtvlek die wordt veroorzaakt de teruggekaatste lichtbundel op verschillende plaatsen op de wanden of het plafond van het lokaal terecht kan komen. Waar de lichtvlek komt is afhankelijk van de stand van het spiegeltje. Wijs erop dat de lichtbundel zelf niet zichtbaar is. De lichtbundel kan zichtbaar gemaakt worden door bijvoorbeeld krijtstof in de bundel te strooien. De krijtstof verstrooit het licht. Dat wil zeggen dat het licht naar alle kanten wordt verstrooid door het krijtstof: diffuse terugkaatsen.

Wijs er ook op dat het (bij een schone spiegel) niet mogelijk is te zien waar de lichtbundel op de spiegel valt. Dat is wel mogelijk bij een vuile spiegel. Dan wordt het licht gedeeltelijk spiegelend en gedeeltelijk diffuus teruggekaatst.

Je kunt de waterduppels op de spiegel zien dankzij diffuse terugkaatsing. De druppels zie je op de spiegel; het spiegelbeeld van de persoon ligt achter de spiegel.

Trek de conclusie: door spiegelende terugkaatsing komt het licht van een lichtstraal slechts op één plek terecht, door diffuse terugkaatsing komt dat licht op allerlei plaatsen in het lokaal terecht. Met onze ogen kunnen we licht opvangen die door allerlei voorwerpen diffuus wordt weerkaatst. Om het licht van een gespiegelde lichtbundel te zien, moet je een oog in de teruggekaatste lichtbundel houden.

Diffuse terugkaatsing komt veel meer voor dan spiegelende terugkaatsing. Gelukkig maar, want daardoor kunnen we allerlei voorwerpen om ons heen zien.

Didactische aanwijzingen: Leerlingen kunnen de indruk krijgen dat spiegelende terugkaatsing belangrijker is of meer voorkomt dan diffuse terugkaatsing. Het is belangrijk dat zij zich realiseren dat het zien van de dingen om hen heen alleen mogelijk is dankzij diffuse terugkaatsing. Dat inzicht is nodig om het denkbeeld te ontkrachten dat je iets ziet omdat er licht vanuit je oog naar een voorwerp gaat. Begrip van diffusie terugkaatsing doet beseffen dat je ogen licht opvangen dat afkomstig is van het voorwerp dat je ziet.

Een ander denkbeeld dat veel bij jonge leerlingen voorkomt, is dat het spiegelbeeld op het oppervlak van een spiegel ligt, in plaats van (op gelijke afstand) erachter.
De lichtvlek van een lichtbundel die op een vuile spiegel valt, ligt wel op de spiegel: het is licht dat door het vuil van de spiegel diffuus wordt weerkaatst.

Leswerk